مدلسازی قابلیت اطمینان و بهبود عملکرد عملیاتی و تعمیراتی ماشین های بارگیری و باربری،مطالعه موردی: معدن مس سرچشمه

از کار افتادن سیستم ها، موجب وقوع اختلال در سطوح مختلفی شده و می تواند به عنوان تهدیدی برای جامعه تلقی گردد. از این رو کاربران انتظار دارند که سیستم ها، اطمینان بخش و ایمن باشند. برای تامین این انتظار، بررسی مقوله مهم قابلیت اطمینان در تمامی صنایع ضرورت دارد. در معدنکاری و صنایع معدنی، سیستم ترابری یکی از مهمترین واحد های عملیاتی در معادن روباز بوده و از کار افتادن کل و یا بخشی از آن ها، می تواند به عنوان تهدیدی در کاهش تولید و سودآوری معدن تلقی گردد. تاکنون تحقیقات گسترده و مهمی در زمینه ارزیابی قابلیت اطمینان و در دسترس بودن سیستم های مهندسی در دنیا ارائه شده است، اما بررسی های صورت گرفته در مورد ماشین های بارگیری و باربری عمدتاً بر پایه تجربیات و قضاوت های مهندسی بوده است. به منظور جلوگیری از توقف های ناخواسته و افزایش عملکرد ماشین های ترابری، اطلاع از شرایط کاری ماشین ها و کنترل آماری دقیق آن ها یکی از رهیافت های عملی به شمار می آید. یکی از تکنیک های توانمند برای پیش بینی خرابی ها و عملکرد مناسب دستگاه در یک زمان مشخص، ارزیابی آماری و احتمالاتی قابلیت اطمینان است. با استفاده از این رهیافت می توان احتمال عدم خرابی و عملکرد مطلوب دستگاه در یک بازه زمانی مشخص را تخمین زد. از این رو در پژوهش حاضر ناوگان ترابری معدن مس سرچشمه مورد توجه قرار گرفته است. برای این منظور این ناوگان متشکل از دو سیستم بارگیری و باربری و هر یک از دستگاه ها به عنوان زیر سیستم های آن ها در نظر گرفته شده است. پس از این تقسیم بندی، قابلیت اطمینان و نرخ خرابی هر یک از این سیستم ها که به تنهایی به صورت موازی هستند محاسبه شده است. بر این اساس قابلیت اطمینان برای سیستم بارگیری پس از 100 ساعت از شروع به فعالیت آن 50 درصد کاهش یافته و پس از طی 200 ساعت به 0/2 و برای سیستم باربری پس از 120 ساعت 50 درصد کاهش یافته و پس از گذشت 200 ساعت به 0/15 می رسد. سپس با در نظر گرفتن ترکیب این دو سیستم که با یکدیگر به صورت سری ناوگان ترابری را تشکیل می دهند، قابلیت اطمینان ناوگان ترابری پس از گذشت حدود 65 ساعت از زمان شروع به کار ماشین ها، به 80 درصد رسیده و پس از 200 ساعت با شیب بسیار کمی به صفر نزدیک می شود. در مرحله ی آخر پژوهش، پس از تعیین قابلیت اطمینان سیستم های بارگیری و باربری، با تاکید بر حفظ عملکرد هر یک از ماشین ها در قابلیت اطمینان 80%، به ارائه برنامه تعمیر و نگهداری پیشگیرانه ماشین های مختلف ناوگان ترابری پرداخته شده است. بر این اساس برنامه تعمیر و نگهداری ارائه شده، قابلیت اطمینان ناوگان ترابری معدن را تا 98% بهبود بخشیده است.